Luật đất đai 2024 có gì mới

Luật Đất đai 2024 được ban hành với nhiều quy định đổi mới về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Để có thể nắm rõ các điểm mới này về thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024,

Thứ nhất: Tăng giá đất bồi thường 

Luật Đất đai 2024 quy định giá đất phải theo nguyên tắc thị trường, cụ thể:

• Bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí.
• Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
• UBND cấp tỉnh xây dựng, trình HĐND cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026.
• Hằng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ 01/01 của năm tiếp theo.

Như vậy, khi bỏ khung giá đất, các địa phương sẽ tự quyết định Bảng giá đất và điều chỉnh Bảng giá đất mỗi năm một lần (nếu có) để phù hợp với giá đất thị trường.

Theo đó, giá đền bù đất có thể sẽ tăng so với hiện nay.

Lưu ý:

• Bảng giá đất hiện hành sẽ được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31/12/2025
• Từ ngày 01/01/2026, các tỉnh, thành trên cả nước sẽ công bố và áp dụng Bảng giá đất mới

Thứ hai: Đất nông nghiệp bị thu hồi có thể được bồi thường bằng nhà ở, đất ở

Căn cứ: Điều 96 Luật Đất đai 2024

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp mà có đủ điều kiện được bồi thường theo quy định khi Nhà nước thu hồi đất được bồi thường bằng:

• Đất nông nghiệp hoặc
• Tiền hoặc
• Đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc
• Nhà ở

Như vậy, việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi.

Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.

Bên cạnh đó, tại khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024 cũng nêu:

“Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở mà đủ điều kiện bồi thường về đất theo quy định mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư”

Theo đó, từ ngày 01/01/2025, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở, nhà ở nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở.

Thứ ba: Chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư 

Theo Điều 91 Luật Đất đai 2024 quy định:

• UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để bảo đảm chủ động trong việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi
• Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất

Theo đó, việc phê duyệt phương án cũng như thực hiện bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi thu hồi đất, tức là, tái định cư phải đi trước một bước.

Thứ tư: Hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất được hỗ trợ giao thêm đất

Căn cứ: Điều 111 Luật Đất đai 2024

Các đối tượng sau nếu có đủ điều kiện được bồi thường về đất ở thì được bồi thường bằng đất ở/nhà ở tại khu tái định cư/địa điểm khác phù hợp khi bị thu hồi đất:

• Hộ gia đình, cá nhân có đất ở
• Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam

Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 01 thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.

Thứ năm: Thêm nhiều khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất

Căn cứ theo luật cũ, các khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất bao gồm:

• Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất;
• Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm;
• Hỗ trợ tái định cư;
• …

Bên cạnh các khoản hỗ trợ trên, Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm các khoản hỗ trợ khác như:

• Hỗ trợ di dời vật nuôi;
• Hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.

Ngoài những hỗ trợ trên, căn cứ vào tình hình thực tế, UBND cấp tỉnh quyết định biện pháp, mức hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất đối với người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản cho từng dự án cụ thể.

Luật đất đai 2024 có hiệu lực khi nào?

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư pháp, Bộ TN&MT phối hợp, khẩn trương chuẩn bị hồ sơ, thủ tục để trình Quốc hội ban hành Nghị quyết cho phép Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành vào ngày 1/7/2024

Bộ Xây dựng khẩn trương xây dựng các văn bản quy định chi tiết hành Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 để kịp thời có hiệu lực đồng bộ với Luật Đất đai năm 2024 vào ngày 1/7/2024…

Theo https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/toan-van-luat-dat-dai-119240221224513596.htm

Elpislaw